Σχέδιο Β΄ κατάρτισε το Υπουργείο Μεταφορών σε περίπτωση που οι αντιπροσωπείες δεν ανταποκριθούν στο χρονοδιάγραμμα που τέθηκε στα διατάγματα της περασμένης Δευτέρας για την αντικατάσταση των αερόσακων takata σε περισσότερα από 80.000 οχήματα, σε διάστημα μόλις οκτώ μηνών. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», το αρμόδιο υπουργείο θα παρακολουθεί τις εξελίξεις για τις επόμενες δύο εβδομάδες και, εάν διαπιστωθεί ότι η διαδικασία προχωρά με αργούς ρυθμούς, θα θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο Β΄: την επιστράτευση ιδιωτών μηχανικών.
Όπως αναφέρθηκε αρμοδίως, δεν πρόκειται για ένα εύκολο εγχείρημα, καθώς εγείρονται πέντε σημαντικά ζητήματα:
1. Υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας μιας δευτερογενούς αγοράς αερόσακων takata, καθώς δεν διασφαλίζεται η καταστροφή τους.
2. Αυτό θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη συνολική ασφάλεια των οχημάτων λόγω της ανεξέλεγκτης διακίνησης ελαττωματικών ή μεταχειρισμένων αερόσακων.
3. Τίθεται θέμα ποιότητας των αερόσακων, καθώς η κατάστασή τους μπορεί να είναι αμφίβολη.
4. Η ιχνηλασιμότητα των συγκεκριμένων ανταλλακτικών δεν θα είναι εφικτή, γεγονός που θα δυσχεράνει ακόμη περισσότερο τον έλεγχο της προέλευσης και της ασφάλειάς τους.
5. Το σημαντικότερο, όμως, είναι το κόστος, το οποίο ενδέχεται να κληθούν να επωμιστούν οι πολίτες.
Νοείται ότι οι ιδιώτες μηχανικοί θα πρέπει να είναι εξουσιοδοτημένοι από τις αντιπροσωπείες, οπότε η τάση που παρατηρείται τον τελευταίο καιρό για παράκαμψη του αντιπροσωπειών λόγω των καθυστερήσεων μπορεί να ενέχει κινδύνους. Μόνον οι αντιπροσωπείες μπορούν να βεβαιώσουν ότι οι ανακλήσεις έγιναν σωστά. Μόνο μέσω αυτών το ΤΟΜ θα βγάλει από τον κατάλογο τα προβληματικά αυτοκίνητα για να μπορούν μετά το 8μηνο να βγάζουν άδειες κυκλοφορίες και ΜΟΤ.
Ο πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιοκτητών Συνεργείων Μηχανοκινήτων Οχημάτων, Χριστάκης Χατζηκώστας, δήλωσε ότι οι ιδιώτες μηχανικοί είναι έτοιμοι να συμμετάσχουν στη διαδικασία, εάν και εφόσον κληθούν. Μιλώντας στον «Π» είπε ότι ο σύνδεσμος έχει βολιδοσκοπηθεί από το ΤΟΜ, μαζί με άλλες υπηρεσίες για να συνδράμουν στη διαδικασία, εφόσον προκύψει ανάγκη. Βεβαίως αυτό προϋποθέτει ότι θα λυθούν τα τεχνικά και νομικά ζητήματα που αφορούν την πρόσβαση σε ηλεκτρονικά συστήματα που διαθέτουν οι αντιπροσωπείες των οχημάτων. Και σίγουρα, την τελική απόφαση δεν θα τη λάβουν οι κρατικές υπηρεσίες αλλά οι αντιπροσωπείες για λογαριασμό των οποίων θα λειτουργούν. Σημειώνεται ότι θα πρέπει να έχει αντιμετωπιστεί το σημαντικό θέμα της διαθεσιμότητας των αερόσακων, καθώς αναμένονται οι παραδόσεις των νέων, που έχουν ήδη παραγγελθεί, όπως διεμήνυσαν οι αρμόδιοι.
Οι διαβεβαιώσεις
Το Υπουργείο Μεταφορών όπως προαναφέρθηκε, αναμένει πλέον να δει πώς θα εξελιχθεί η διαδικασία τις επόμενες βδομάδες ώστε να παρέμβει εάν το κρίνει σκόπιμο. Ο πολιτικός προϊστάμενός του, Αλέξης Βαφεάδης, διαβεβαίωσε σε δημόσιες δηλώσεις του ότι θα κρατήσει ανοιχτό τον δίαυλο επικοινωνίας με όλους τους διανομείς «για την κατάρτιση ενός πλάνου για τις ανακλήσεις, να δούμε τις δυνατότητές τους, να δούμε πώς μπορούν να βοηθήσουν, τι περιθώριο έχουν για την παραγγελία ανταλλακτικών, πόσο ανθρώπινο δυναμικό έχουν στη διάθεσή τους, τι μπορεί να κάνει το κράτος». Πρόσθεσε ότι θα μπορούσε να συνδράμει με υπόστεγα για τις ανακλήσεις, κάτι που άρχισε να δρομολογείται στη Λεμεσό.
Η ενημέρωση
Την επομένη της έκδοσης των διαταγμάτων πολίτες κατέκλυσαν τα τηλεφωνικά κέντρα των συνδέσμων καταναλωτών, των αντιπροσωπειών οχημάτων, του ΤΟΜ ώστε να λάβουν απαντήσεις για διάφορα ζητήματα. Ωστόσο, την Παρασκευή το ΤΟΜ προχώρησε σε διευκρινίσεις απαντώντας σε 19 ερωτήσεις για τις ανακλήσεις οχημάτων. Ανακοίνωσε παράλληλα την έναρξη λειτουργίας τηλεφωνικού κέντρου, με στόχο την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των πολιτών και την παροχή έγκυρης πληροφόρησης σχετικά με τις ανακλήσεις οχημάτων λόγω ελαττωματικών αερόσακων. Είχαν προηγηθεί οδηγίες από τις εταιρείες Honda, Toyota και Volvo.
Έρευνα για τις ευθύνες ΤΟΜ
Το χάος που προκλήθηκε λόγω των επικίνδυνων αερόσακων takata ανέδειξε τις διαχρονικές ευθύνες του Τμήματος Οδικών Μεταφορών, το οποίο επέτρεπε την εγγραφή μεταχειρισμένων οχημάτων από τρίτες χώρες στην Κύπρο παρόλο που γνώριζε ότι σε περίπτωση επικίνδυνων ανακλήσεων οι ιδιοκτήτες τους δεν θα ενημερώνονταν. Η διοικητική έρευνα, που διατάχθηκε πριν από μερικούς μήνες από τον υπουργό Μεταφορών, Αλέξη Βαφεάδη, αποκάλυψε ότι από το 2010 δεν υπήρχε καμία κρατική εποπτεία ή έλεγχος όσον αφορά τις ανακλήσεις των μεταχειρισμένων οχημάτων που εισάγονταν στην Κύπρο, κυρίως από την Ιαπωνία και τη Σιγκαπούρη. Συνεπώς, για 14 χρόνια, εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες αυτών των οχημάτων δεν ενημερώθηκαν ποτέ για τις ανακλήσεις που εκδόθηκαν από τις κατασκευάστριες εταιρείες λόγω ελαττωματικών ή επικίνδυνων εξαρτημάτων. Όπως έγραψε ο «Π» την έρευνα διενήργησε ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Ελέγχου του Υπουργείου Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κοτζιάπασιης, και, σύμφωνα με τα ευρήματά της, θα διαταχθεί στην επόμενη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου, την ερχόμενη Τετάρτη, έρευνα προκειμένου να αποδοθούν πειθαρχικές ή και ποινικές ευθύνες. Για τον σκοπό αυτό εκτιμάται ότι θα διορισθεί ερευνητική επιτροπή.
Οι 2 θάνατοι
Τόσο για τον θάνατο του 24χρονου Κυριάκου Όξινου όσο και τον θάνατο της 19χρονης Στυλιανής Γιωργαλλή, δύο νεαρά παιδιά που χάθηκαν σε τροχαία όταν τέθηκαν σε λειτουργία οι προβληματικοί αερόσακοι takata, βρίσκονται σε εξέλιξη ξεχωριστές ποινικές έρευνες. Όπως έγραψε ο «Π» τόσο για τον θάνατο του 24χρονου Κυριάκου Όξινου όσο και τον θάνατο της 19χρονης Στυλιανής Γιωργαλλή βρίσκονται σε εξέλιξη ξεχωριστές ποινικές έρευνες. Η Νομική Υπηρεσία αναμένεται, προσεχώς, να ανακοινώσει τις αποφάσεις της για τον θάνατο του Όξινου, όπου στο κάδρο των ερευνών βρίσκεται το ΤΟΜ και η αντιπροσωπεία του μοιραίου οχήματος που αγοράστηκε καινούργιο.
ΕΝΘΕΤΟ
Το παγκόσμιο χάος
Μεγαλύτερη ανάκληση στην ιστορία: Πάνω από 100 εκατομμύρια οχήματα παγκοσμίως
- Αιτία: Η takata χρησιμοποίησε νιτρικό αμμώνιο για να δημιουργήσει μια μικρή έκρηξη για να φουσκώσει τους αερόσακους σε μια σύγκρουση. Το υλικό αποσυντίθεται σε συνθήκες υγρασίας, προκαλώντας εκρήξεις.
- Θάνατοι: Μέχρι το 2023, τουλάχιστον 28 θάνατοι έχουν συνδεθεί με τους ελαττωματικούς αερόσακους, εκ των οποίων 23 στις ΗΠΑ
- Κατασκευαστές που επηρεάζονται: 19+ κατασκευαστές, όπως Honda, Toyota, BMW, και Ford.
- Νομικές και οικονομικές συνέπειες: Η takata χρεοκόπησε το 2017 και εξαγοράστηκε από την Key Safety Systems.
- Παρ' όλα αυτά εκατομμύρια οχήματα παραμένουν μη επιδιορθωμένα.
(Με πληροφορίες από Consumer Reports, NHTSA, New York Post, Reuters)
